COLUMN SANDER SCHIMMELPENNINCK
Hoewel ik het niet van plan was, moet ik u ook deze week weer meenemen naar het verre Oosten, ditmaal naar de oersaaie N346 tussen Lochem en Diepenheim. Ik trof er een veelzeggend beeld: geel gespoten velden, soms met een BBB-verkiezingsbord erop. Een pinnig tweetje was snel gemaakt – ‘Lente in Twente: overal gele velden, platgespoten met glyfosaat (Roundup). Vergif als de ‘stem van het platteland’.’
Het kwam me te staan op de woede van alles wat pro-boer, extreem-rechts of beide is. Dat laatste komt nogal eens voor. Een hoofdrol was voor Marga Bult, de getroebleerde troubadour van Wappelo, die een overduidelijk bewerkte variant van mijn foto deelde, waarop het gele veld opeens groen was. De complotdenker componeerde de volgende begeleidende tekst: ‘Wat ’n k.tstreek van deze polariserende Twentse dwerg. #Twente en de #boeren bewust in ’n kwaad daglicht plaatsen, #glyfosaat dmv bewust fotoshoppen?’ Voor de duidelijkheid: dit is een mevrouw die in november nog aanschoof bij de belangrijkste talkshow van de NPO om het platteland te ‘duiden’.
Het sop zou de kool allemaal niet waard zijn, ware het niet dat door de wetteloosheid van sociale media de waanzin van Bult door honderdduizenden mensen als waarheid werd aangenomen en rondgepompt. Niet haar overduidelijke gemanipuleerde foto zou nep zijn, maar die van mij! Spoedig reageerde ook het officiële account van de BBB in de klucht. De gele kleur werd niet betwist, maar de tweet zou toch ‘vergif’ zijn, want het betrof hier Japanse haver, een zogenaamd vanggewas dat op natuurlijke wijze zou vergelen, voordat het als groenbemester wordt omgeploegd.
Helaas voor de BBB waren al snel mensen ter plaatse die met foto’s konden illustreren dat het gewas wel degelijk bespoten was; de onbespoten randen van het veld waren nog hartstikke groen. Niks ‘natuurlijk’. Het was natuurlijk geweest, wanneer het gewas ‘geklepeld’ was en onbespoten onder de grond was gewerkt, zoals bioboeren doen. Maar dat is fors duurder, vandaar al die gele velden door heel Nederland.
Op een foto die de dag na mijn foto werd genomen was een trekker te zien die snel het BBB-bord aan het verwijderen was. De boer had ongetwijfeld een telefoontje gekregen van de partij die ooit begon als pr-bureau. Ondertussen bleven BBB-prominenten en statenleden op sociale media het partijverhaal herhalen; het was allemaal een leugen, en bovendien was er eigenlijk ook niet zo veel mis met Roundup. Merkwaardig, waarom dan zo driftig ontkennen?
Er is natuurlijk van alles mis met het gebruik van glyfosaat, en dat weet men bij BBB best. Net zoals ze verdomd goed weten dat een discussie over één veldje in Lochem pure afleiding is in een land met duizenden bespoten hectares. Maar omdat je het publiek nooit meekrijgt in het vergiftigen van de natuur, trok men het extreem-rechtse draaiboek uit de kast; val de boodschapper aan en verwijt hem wat je zelf doet. Zaai verwarring met leugens en persoonlijke aanvallen, spreek de kleinburger aan met gejammer over ‘polarisatie’ en zorg ervoor dat het niet meer gaat over feiten, maar over emoties en identiteit. Kies maar bij wie je hoort: die gewone hardwerkende boer of de linkse elite?
Voortdurend wordt door koudegrondpsychologen de woede en opkomst van extreem-rechts aan overheidsfalen gekoppeld, maar ik geloof er helemaal niets van. Het zijn de sociale media die mensen voortdurend het hoofd op hol brengen, en niets anders. Dat de aanhang van BBB, de virtueel grootste partij van Nederland, vrolijk meedoet aan het sinistere spel van het uithollen van de waarheid, is daarbij weinig hoopgevend.
@annoz weblog 